Καταλυτική επίδραση στη ρύπανση του φυσικού περιβάλλοντος της Ελευσίνας είχε η ανάπτυξη της βιομηχανίας στην πόλη και την ευρύτερη περιοχή. Οι καμινάδες των εργοστασίων ήδη από τα τέλη του 19ου αι. άρχισαν να πληθαίνουν και ο καπνός τους ξεκίνησε να μολύνει την ατμόσφαιρα. Από το 1875 ως το 1925 είχαν εγκατασταθεί στην Ελευσίνα τουλάχιστον πέντε μεγάλες βιομηχανικές μονάδες, ανάμεσά τους το εργοστάσιο παραγωγής τσιμέντου ΤΙΤΑΝ. Μεταπολεμικά, όταν η Ελλάδα εισήλθε στη δεύτερη φάση της εκβιομηχάνισής της και η Ελευσίνα εξακολούθησε να αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές βιομηχανικές ζώνες. Τότε εγκαταστάθηκαν στην περιοχή πολλά νέα εργοστάσια. Η Χαλυβουργική και τα Ναυπηγεία Ελευσίνας είναι κάποια. 

Η συγκέντρωση των εργοστασίων είχε καταστροφικά αποτελέσματα για το φυσικό περιβάλλον της περιοχής του Θριασίου. Σωματίδια, που σε μεγάλη συγκέντρωση βλάπτουν σοβαρά την υγεία των ανθρώπων και τη βλάστηση, και το τσιμέντο μόλυναν την ατμόσφαιρα. Η ρίψη τοξικών αποβλήτων στη θάλασσα προκάλεσε σημαντική ζημιά στο υδάτινο περιβάλλον. Η κατάσταση επιβαρύνθηκε από τα παροπλισμένα πλοία στον κόλπο της Ελευσίνας. Η μέχρι πρόσφατα χρήση χημικών διασκορπιστικών για την καταπολέμηση των πετρελαιοκηλίδων, είχε ως αποτέλεσμα να καλυφθεί ο βυθός με έναν υμένα λαδιού σε όλη την έκταση του κόλπου Ελευσίνας. Οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις εμφανίζονται μπροστά στα δυο διυλιστήρια και στα ναυπηγεία Ελευσίνας. Οι διαρροές πετρελαίου στο υπέδαφος από τις δεξαμενές των διυλιστηρίων οδήγησε στη φθορά των αρχαιοτήτων της πόλης, κάτι που ανησύχησε ειδικούς και κατοίκους καθώς τέθηκε σε κίνδυνο η πολιτισμική κληρονομιά της περιοχής.

Τα πράσινα κινήματα που έκαναν την εμφάνισή τους μόλις κάποιες δεκαετίες πριν το πέρασμα στον 21ο αιώνα κατάφεραν να μπει ένα φρένο στη μέχρι τότε αλόγιστη καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος. Στην Ελευσίνα οι ρύποι μειώθηκαν σημαντικά και η συγκέντρωση βλαβερών σωματιδίων στην ατμόσφαιρα έχει μειωθεί. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αισθητή βελτίωση στην πόλη. Ειδικός σταθμός μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης (στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης) ελέγχει καθημερινά τις τιμές των σωματιδίων στην ατμόσφαιρα. Η βελτίωση οφείλεται στη μείωση του όγκου των βιομηχανικών αποβλήτων καθώς πολλές βιομηχανίες τερμάτισαν ή τροποποίησαν τη λειτουργία τους καθ’ υπόδειξη των επίσημων οδηγιών. Η μείωση του αριθμού των παροπλισμένων πλοίων (από 400! πλέον υπάρχουν περίπου 30) που βρίσκονται αγκυροβολημένα στα ανοιχτά της θάλασσας ή δεμένα στο “νεκροταφείο πλοίων” συνέβαλε επίσης σημαντικά. Αποτέλεσμα της αισθητής βελτίωσης της κατάστασης είναι η αύξηση της αλιείας καθώς η άρση του απαγορευτικού κολύμβησης στην παραλία της Ελευσίνας.

Παρόλο που η Ελευσίνα δεν βρίσκεται στη δεινή θέση όπου βρισκόταν κάποιες δεκαετίες πριν, η κατάσταση παραμένει κρίσιμη και το ζητημα της ρύπανσης του περιβάλλοντος εξακολουθεί να αποτελεί μείζον σημείο εστίασης της κοινότητας. Η συνεχής διεκδίκηση του παραλιακού μετώπου από τους κατοίκους, η διαρκής ανασφάλεια από τη λειτουργία των εργοστασίων πετρελαιοειδών που κυκλώνουν την πόλη και απειλούν να την πλησιάσουν ακόμα περισσότερο είναι μόνο κάποιοι από τους τρόπους με τους οποίους οι κάτοικοι εκφράζουν τα συναισθήματά τους.

Αίτημα των κατοίκων της Ελευσίνας είναι η λήψη και τήρηση μέτρων ώστε να μπορούν να συνυπάρχουν αρμονικά άνθρωποι και εργοστάσια, παρέχοντας μια αναβαθμισμένη ποιότητα ζωής για τις επόμενες γενιές. Επιθυμία τους είναι να επουλωθούν τα τραύματα του παρελθόντος, να μην επιστρέψουν φαινόμενα που σημειώνονταν παλαιότερα -όταν άνθρωποι πέθαιναν από ασθένειες που προκαλούσαν τα τσιμέντα-, να πάψει ο φόβος και η ανασφάλεια και να μπορέσει η πόλη να αναδείξει το βιομηχανικό της παρελθόν ως μέρος της ιστορίας της, ταυτόχρονα με τη διαφύλαξη του πλούτου που κληρονόμησε από την αρχαιότητα.