Οι συνεργαζόμενες ομάδες του Transition to 8 αποτελούνται από εξειδικευμένους επιστήμονες και επαγγελματίες στα πεδία της κοινωνιοψυχολογίας, της τεχνολογίας και της πολιτιστικής διαχείρισης και παραγωγής.

Η μεθοδολογία του Transition to 8 δομείται στην ανάγκη ένωσης των αντιδράσεων, σωματικών και συναισθηματικών, των ατόμων σε καίρια κοινωνικά φαινόμενα με την καλλιτεχνική δημιουργία. Η Ελευσίνα αποτελεί ιδανικό φόντο για την υλοποίηση του έργου. Ο πολιτισμικός πλούτος της αρχαιότητας συναντά τη βιομηχανική ανάπτυξη των νεότερων χρόνων και, σήμερα, με τη συγκυρία της ανακήρυξής της σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα Ευρώπης για το 2023, επανεφευρίσκει την ταυτότητά της.

Η ανάλυση του κοινωνικού κλίματος έδειξε ότι τα φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα στην πόλη είναι η ρύπανση του περιβάλλοντος, το εργασιακό, και το προσφυγικό/μεταναστευτικό ζήτημα. Αυτά επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων και συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με τα ανθρώπινα δικαιώματα. 

Για το Transition to 8 κάτοικοι της Ελευσίνας συμμετέχουν σε συνεδρίες κοινωνιοδράματος όπου με την καθοδήγηση συντονιστών συζητούν τα ζητήματα αυτά. Οι συναισθηματικές και σωματικές αντιδράσεις (θερμοκρασία, διέγερση του δέρματος, κίνηση στον χώρο) τους καταγράφονται με τη χρήση wearables. Τεχνολόγοι ερευνητές από το Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά σε συνεργασία με την ομάδα από το Εργαστήριο Ποιοτικής Έρευνας του τμήματος Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ αναλύουν και επεξεργάζονται τα δεδομένα, ποιοτικά και ποσοτικά, που προκύπτουν. Οι ομάδες παράλληλα με τη συλλογή και την επεξεργασία των δεδομένων σχεδιάζουν και αναπτύσσουν μια ψηφιακή πλατφόρμα που θα λειτουργήσει ως πηγή έμπνευσης και άντλησης των δεδομένων από καλλιτέχνες.

Η καινοτόμα διαδραστική πλατφόρμα θα αποτελέσει πηγή έμπνευσης και άντλησης του ψηφιακού υλικού που θα χρησιμοποιήσουν sound και visual artists, ευαισθητοποιημένοι σε κοινωνικά ζητήματα, για τη σύνθεση πρωτότυπων έργων τέχνης. Το φεστιβάλ που θα φιλοξενήσει τις καλλιτεχνικές δημιουργίες θα επιστρέψει στην κοινότητα τα δεδομένα που εκείνη προσέφερε μέσα από το φίλτρο της τέχνης.

Η Ελευσίνα αποτελεί ιδανικό τόπο για την πιλοτική εφαρμογή της μεθοδολογίας του Transition to 8. Οι μεταβολές που υπέστη η πόλη κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα λόγω της εγκατάστασης μεγάλων μονάδων βαριάς βιομηχανίας στην πόλη και την ευρύτερη περιοχή επέφερε μια σειρά μεταβολών: Άνθρωποι που αναζητούσαν εργασία κατέφθασαν στην Ελευσίνα από διαφορετικά μέρη της Ελλάδας. Παράλληλα, στην πόλη εγκαταστάθηκε μέρος των προσφύγων που έφτασαν στη χώρα κυρίως μετά το 1922 -με αποτέλεσμα τον διπλασιασμό του πληθυσμού της.

Η βιομηχανική ανάπτυξη, εξασφάλισε σε πολλούς Ελευσίνιους, και όχι μόνο, τα προς το ζην, ωστόσο, την ίδια στιγμή, είχε σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής (στην ατμόσφαιρα, τα ύδατα και το έδαφος). 

Η Ελευσίνα συμπυκνώνει τα σημαντικότερα κοινωνικά ζητήματα του σύγχρονου κόσμου (το περιβαλλοντικό, το εργασιακό και το μεταναστευτικό). Επιστήμονες, ερευνητές και καλλιτέχνες δημιουργούν τις συνθήκες ώστε μέσω της τέχνης η κοινότητα να επανεξετάσει αυτά τα ζητήματα. Η ανάδειξη της πόλης σε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης φανερώνει ότι στην αυγή της μεταβιομηχανικής της εποχής, 0η δημιουργία ευκαιριών επαναδιαπραγμάτευσης των κοινωνικών ζητημάτων της πόλης μέσα από τον πολιτισμό, δεν είναι απλά επιθυμητή αλλά επιβεβλημένη.

Τη λήξη του Transition to 8 θα σημάνει το μεγάλο πολυμεσικό φεστιβάλ που θα πραγματοποιηθεί στην Ελευσίνα. 

Οι κάτοικοι της Ελευσίνας και το ευρύ κοινό θα έρθουν για πρώτη φορά σε επαφή με τα καλλιτεχνικά έργα που δημιουργούνται με έμπνευση και πρώτη ύλη το βίωμά τους.

Τοποθεσίες-κλειδιά σχετιζόμενες με τους θεματικούς άξονες του περιβάλλοντος, της εργασίας και του προσφγικού/μεταναστευτικού ζητήματος, θα υποδεχτούν πλήθος κόσμου. Ζωντανά DJ sets και οπτικοακουστικές εγκαταστάσεις θα φανερώσουν στην Ελευσίνα έναν νέο τρόπο πρόσληψης και διαπραγμάτευσης της βιωμένης εμπειρίας μέσω της τέχνης.

Ακολούθησε την πορεία του Transition to 8 ως το φεστιβάλ και γίνε μάρτυρας της μεγάλης μετάβασης! 

Στις αρχές του 1920 και ένας νεαρός ευφάνταστος ερευνητής, ο Jacob Moreno, θέτει ως κέντρο της θεωρίας του το άτομο, ως οργανικό και αναγκαίο μέρος της κοινωνίας, στην οποία συμμετέχει με ποικίλους κοινωνικούς ρόλους. Σπούδασε ιατρική, μαθηματικά και φιλοσοφία και ήδη από τα φοιτητικά του χρόνια, απέρριψε τη θεωρία του Freud -που «πήρε» τον άνθρωπο από την απ-άνθρωπη κοινωνία του 19ου αιώνα και τον «έβαλε» στο θεραπευτικό δωμάτιο για να τον προστατέψει. Ο Moreno ενδιαφέρθηκε για τις δυνατότητες που δίνει στο άτομο η συμμετοχή του σε μια ομάδα και ως εκ τούτου υπήρξε από τους πρωτεργάτες της ομαδικής ψυχοθεραπείας.

Γιατί το κοινωνιόδραμα;

Θέλουμε οι άνθρωποι να μιλήσουν για τις κοινές τους εμπειρίες στην Ελευσίνα, όπως αυτές απορρέουν από τα μοτίβα/patterns των διαφόρων σχέσεών τους (οικογενειακές, φιλικές, κοινωνικές, επαγγελματικές) καθώς και από τον τρόπο που βλέπουν και βιώνουν τις διάφορες συνθήκες γύρω τους.

Θέλουμε να διερευνήσουμε την εσωτερική δομή της κοινωνικής ομάδας των κατοίκων της Ελευσίνας σε σχέση με τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, πέρα από ό,τι «φαίνεται». 

Το κοινωνιόδραμα επιτρέπει στους συμμετέχοντες να υποδύονται ρόλους-προβλήματα που αφορούν όλα τα μέλη της κοινότητας  –ως «ηθοποιοί»– ώστε να φτιαχτεί ένα πλαίσιο «τόπος-δράση-κίνητρο», στο οποίο οι συμμετέχοντες μπορούν να δράσουν, “as if”, σαν να βιώνουν μια πραγματική κατάσταση.

Τέλος, αποτελεί μια μέθοδο όπου η ομάδα απευθύνεται προς την ίδια την ομάδα κι όχι προς το άτομο.

Μια ομαδική μεθοδολογία! Μια βιωματική ομαδική διαδικασία!

Το κοινωνιόδραμα αποτελεί μια ομαδική μεθοδολογία που επικεντρώνεται σε πρακτικές επίλυσης προβλημάτων των ανθρωπίνων σχέσεων. Καλλιεργεί την κατανόηση των κοινωνικών συστημάτων και των κοινωνικών συμπεριφορών που διαμορφώνουν τις ατομικές και συλλογικές ταυτότητες, διερευνά κοινωνικά ζητήματα, ανησυχίες κοινωνικής δικαιοσύνης, συλλογικό τραύμα, προκατάληψη, στίγμα, διαπροσωπική ένταση, συγκρούσεις μεταξύ ομάδων, θεραπεία, δικαιοσύνη, κ.λπ. Εμπλέκει, επίσης, μια ευρεία γκάμα δεικτών μη λεκτικής επικοινωνίας (εκφράσεις προσώπου, στάση σώματος, οπτική επαφή, χειρονομίες, τόνος φωνής, γλώσσα σώματος, φυσική κίνηση, κ.λπ.).  

Ακόμα, το κοινωνιόδραμα ενισχύει την κατανόηση των μελών σε σχέση με τις αξίες και τα συναισθήματα που φέρουν και προσφέρει την ευκαιρία να πειραματιστούν με νέες συμπεριφορές.  

Απώτερος σκοπός του κοινωνιοδράματος είναι να καταφέρουν τα άτομα να πάρουν απόσταση από τις συνήθεις κοινωνικά προσδιορισμένες συμπεριφορές τους και να αντιδράσουν με έναν διαφορετικό τρόπο ή/και ρόλο. 

Το κοινωνιόδραμα λειτουργεί και ενδοσκοπικά σε επίπεδο ατόμου, καθώς με την έναρξη μιας κοινωνιοδραματικής συνεδρίας -μόλις ορίζεται το θέμα και ως εκ τούτου και το πλαίσιο εργασίας- αμέσως αναδεικνύονται κοινά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης εμπειρίας, σκέψεις, συναισθήματα και ελπίδες όλων των συμμετεχόντων, καθώς εξερευνούν τον εαυτό τους αλλά και τη θέση τους στο κοινωνικό σύνολο.

Η δομή μιας τυπικής συνεδρίας κοινωνιοδράματος:

1. Προθέρμανση: Οι συμμετέχοντες αποφασίζουν το θέμα που θα εξερευνήσουν.
2. Μοίρασμα ρόλων: Είτε με αυθόρμητη επιλογή από τους συμμετέχοντες είτε με διανομή από τον κοινωνιοδραματιστή.
3. Ανάπτυξη ρόλων: Όπως τους φαντάζονται οι συμμετέχοντες.

Και τέλος, συζήτηση. Μετά από κάθε τέτοια αλληλεπίδραση ακολουθεί συζήτηση για την προσέγγιση του θέματος, για τις πιθανές λύσεις, για τις νέες ιδέες που παρουσιάστηκαν, κλ.π., διαδικασία που λειτουργεί καθρεφτιστικά και αντανακλαστικά τόσο στη νόηση όσο και στο συναίσθημα δίνοντας τη δυνατότητα να δημιουργηθούν συνάψεις μεταξύ πραγματικών ρόλων στην κοινωνική ζωή και ρόλων όπως αναπαραστάθηκαν εντός του κοινωνιοδράματος.

Έχετε ποτέ νιώσει αλλαγή στον χτύπο της καρδίας σας από χαρά ή από συναισθηματική φόρτιση; Έχετε νιώσει τα χέρια σας να ιδρώνουν κατά την διάρκεια μιας κοινωνικής αλληλεπίδρασης; Έχετε παρατηρήσει τον εαυτό σας να κινείται νευρικά ή να συνυπάρχει ήρεμα στον χώρο με άλλους συνομιλητές; Τα παραπάνω είναι συμπεριφορές που η σύγχρονη τεχνολογία μπορεί με σχεδόν μηδαμινή παρεμβατικότητα να καταγράψει μέσω τεχνολογιών που μοιάζουν με αυτές των συγχρονων κινητών τηλεφώνων.

Στο Transition to 8, οι κάτοικοι της Ελευσίνας καλούνται να εκφράσουν τις απόψεις τους για το περιβάλλον, την εργασία και το προσφυγικό/μεταναστευτικό ζήτημα και να αλληλεπιδράσουν με άλλους κατοίκους της περιοχής μέσω της συμμετοχής τους σε συνεδρίες κοινωνιοδράματος. Εκεί, ερευνητές και ερευνήτριες καταγράφουν για να μελετήσουν στη συνέχεια σε συνδυασμό με το οπτικοακουστικό υλικό (βίντεο και ήχο) τους χτύπους της καρδιάς, τη δερματική αγωγιμότητα, και την κίνηση όσων συμμετεχόντων επιθυμούν να φορέσουν τον αισθητήρα-βραχιολι της Shimmer Sensing. 

Η ανάλυση των βιομετρικών δεδομένων (δραστηριότητα καρδιάς, διαδερμική ηλεκτρική διέγερση και κίνηση) γίνεται σε συνδυασμό με το υλικό από την ηχογράφηση και τη βιντεοσκόπηση* των συνεδριών, και τις παρατηρήσεις που κρατούν ερευνητές/τριες κατά τη διάρκεια των συνεδριών. Στόχος είναι τα αποτελέσματα της ανάλυσης των βιομετρικών δεδομένων να αποτελέσουν μια παράλληλη ροή πληροφορίας που, συνδυαστικά με την ποιοτική ανάλυση του οπτικοακουστικού υλικού από τις συνεδρίες από εξειδικευμένους επιστήμονες στον τομέα της κοινωνιοψυχολογίας, θα διατεθεί ως υλικό προς έμπνευση αλλά και ως πρωτογενές ψηφιακό υλικό έτοιμο για χρήση σε καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες μέσω της πλατφόρμας. Τα δεδομένα που αντλούνται κατά τη διάρκεια των συνεδριών κοινωνιοδράματος υφίστανται επεξεργασία προκειμένου να μην είναι δυνατή η αναγνώριση των συμμετεχόντων και των συμμετεχουσών, ακολουθώντας αυστηρά το Πρωτόκολλο Ηθικής Δεοντολογίας, το οποίο και γνωστοποιείται στους συμμετέχοντες.

Συνολικά, μέσα από μια σειρά διαδραστικών οπτικοποιήσεων και ηχοποιήσεων, βασισμένων στην ανάλυση των βιομετρικών δεδομένων, σε συνδυασμό με την ποιοτική ανάλυση του οπτικοακουστικού υλικού από τις συνεδρίες του κοινωνιοδράματος, καλλιτέχνιδες και καλλιτέχνες θα μπορούν να εμπνευστούν και να δημιουργήσουν καινοτόμα καλλιτεχνικά έργα που θα αντικατοπτρίζουν κοινωνικά ζητήματα που αφορούν την κοινότητα της Ελευσίνας. 

*Η ηχογράφηση των συνεδριών κοινωνιοδράματος γίνεται με υψηλής ανάλυσης μικρόφωνα και η βιντεοσκόπηση με κάμερες τοποθετημένες σε πέντε σημεία του χώρου. Το καταγεγραμμένο υλικό δεν δημοσιοποιείται παρά υφίσταται την απαραίτητη επεξεργασία στο πλαίσιο της ερευνητικής διαδικασίας.

Η ψηφιακή πλατφόρμα που αναπτύσσεται στο πλαίσιο του Transition to 8 αποτελεί το μέσο για τη μετάβαση από τα κοινωνικά φαινόμενα στη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία. Πρόκειται να προσφέρει δεδομένα και μια σειρά από εργαλεία τα οποία θα παρουσιάσουν τα αποτελέσματα της έρευνας με πολυμεσικό τρόπο και θα είναι ελεύθερα προς χρήση από καλλιτέχνες που ασχολούνται ή θα ήθελαν να ασχοληθούν με καινοτόμες μορφές έκφρασης και το ευρύ κοινό. Η ψηφιακή πλατφόρμα καινοτομεί εξελίσσοντας την ιδέα του moodboard προσδίδοντας τις ιδιότητες της διαδραστικότητας και του δυναμικού περιεχομένου, αποτυπώνοντας τα αποτελέσματα της έρευνας με οπτικοακουστικό τρόπο, κατανοητό σε όλους. Οι καλλιτέχνες θα έχουν τη δυνατότητα να δουν, να ακούσουν και να κατεβάσουν ως ψηφιακή πρώτη ύλη για δημιουργία τα δεδομένα που προκύπτουν από τις συνεδρίες κοινωνιοδράματος, μιας και αυτά θα είναι κατηγοριοποιημένα και αντιστοιχισμένα με ήχο, εικόνα, και κίνηση μέσα από εννοιολογικά μοντέλα και με βάση συναισθηματικές καταστάσεις. Η πλατφόρμα, ως διαδικτυακό εργαλείο, θα μπορεί να συνδεθεί με άλλες διαδικτυακές και μη εφαρμογές, προσφέροντας την επέκταση των δυνατοτήτων καλλιτεχνικής δημιουργίας και θέτοντας τη βάση για πανευρωπαϊκές και διεθνείς καλλιτεχνικές και ερευνητικές συνεργασίες.

Το Transition to 8 μέσω της εξαιρετικά πρωτοποριακής και καινοτόμου μεθοδολογίας που αναπτύσσει αξιοποιεί την τεχνολογία στη μελέτη κοινωνικών φαινομένων και συγκεκριμένα κατορθώνει αφενός την παρατήρηση της σωματοποίησης αυτών από τα άτομα με ψηφιακά μέσα και αφετέρου τη μεταφορά των δεδομένων, όπως διαμορφώνονται κατόπιν της επεξεργασίας, στη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία.

Σε έναν κόσμο που λόγω της κοινωνικής αδικίας, της ομοφοβίας, του σεξισμού και του ρατσισμού γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες εγκληματικών ενεργειών, το Transition to 8 αξιοποιεί την ηλεκτρονική μουσική για τη σύνδεση των κοινωνικών φαινομένων και του βιώματος της κοινότητας με τη σύγχρονη τέχνη. Η ηλεκτρονική μουσική εκτός από το ότι επικρατεί στη mainstream ηχητική κουλτούρα, έχει συνδεθεί από νωρίς με την ανάγκη ανθρώπων -κυρίως του περιθωρίου- να εκφραστούν. 

Ηδη από τα ‘70s, με τη μουσική φόρμα της disco, η ηλεκτρονική συνδέθηκε με τα κοινωνικά περιθωριοποιημένα στρώματα της Νέας Υόρκης (αφροαμερικανοί, λατινοαμερικανοί και ομοφυλόφιλοι), τα οποία βρήκαν σε αυτή ένα καταφύγιο που τους ένωνε και ικανοποιούσε την ανάγκη τους για διασκέδαση. H εξέλιξή της, η house, αναδύθηκε στο φυλετικά διαχωρισμένο Σικάγο των τελών της δεκαετίας του ‘70 με βασικό της κοινό μαύρους και ομοφυλόφιλους. Στα μέσα της δεκαετίας του ‘80, στο Ντιτρόιτ, μια πόλη φυλετικά διχασμένη με οικονομικά χάσματα και κοινωνικές διακρίσεις, γεννιέται η techno. Η techno διαδόθηκε γρήγορα στην άλλη όχθη του Ατλαντικού. Στη θατσερική Αγγλία των τελών της δεκαετίας η κουλτούρα που αναδύθηκε, Acid House ή Rave, προκάλεσε σοκ στη συντηρητική νεοφιλελεύθερη κοινωνία. Κατά τη δεκαετία του 1990 η house και η techno διαδόθηκαν σε όλο τον κόσμο. Παράλληλα, προέκυψαν νέα υπο-είδη τα οποία εξέφρασαν νέα νοήματα και δημιούργησαν το πολιτισμικό συγκείμενο που απέρρεε από τα κοινωνικά κινήματα της περιόδου.

Η αλλαγή του παραδείγματος που έφερε η ηλεκτρονική στη μουσική εκπαίδευση και στον εκδημοκρατισμό στην παραγωγή (πολλοί επιτυχημένοι παραγωγοί και μουσικοί δημιουργοί έφτιαξαν μουσική από τα υπνοδωμάτιά τους -ειδικά από τα ‘80s και εξής, όταν ο απαραίτητος εξοπλισμός έγινε πιο προσβάσιμος) τάραξε τα νερά φέροντας παράλληλα αποτελέσματα υψηλής ποιότητας. 

Σήμερα, ο χώρος της ηλεκτρονικής μουσικής θεωρείται ανεκτικός και συμπεριληπτικός.  Παρόλο που το είδος έχει επικρατήσει στη mainstream κουλτούρα, μουσικοί παραγωγοί και DJs επισημαίνουν ότι η ηλεκτρονική μουσική δεν έχει ξεχάσει τις ρίζες της, παρέχοντας έναν ασφαλή χώρο για όλους. Κάποιοι τολμούν και μετατρέπουν τη μουσική τους σε όχημα για να κινητοποιήσουν το κοινό τους σε σχέση με κοινωνικά ζητήματα και πολιτικές αποφάσεις. Σε αυτούς απευθύνεται το Transition to 8.

Πώς; Παρέχοντας μια διαδραστική ψηφιακή πλατφόρμα (διαδραστικό moodboard) όπου διατίθενται ψηφιακά ηχητικά και οπτικά κομμάτια -υλικά έτοιμα προς αξιοποίηση για τη δημιουργία οπτικοακουστικών έργων.

Το Transition to 8 δημιουργεί μια ψηφιακή πλατφόρμα όπου συναισθηματικές και σωματικές αντιδράσεις της κοινότητας της Ελευσίνας μετατρέπονται σε ψηφιακά δεδομένα τα οποία αξιοποιούν καλλιτέχνες για την παραγωγή έργων. Ποια, όμως, η σχέση της σύγχρονης τέχνης με την τεχνολογία; Οι καλλιτεχνικές πρακτικές πάντα συμβάδιζαν τόσο με τις εξελίξεις της τεχνολογίας όσο και με τις ανάγκες των κοινωνιών. 

Ήδη από τη δεκαετία του 1950 καλλιτέχνες και σχεδιαστές πειραματίζονται με την τεχνολογία στην καλλιτεχνική δημιουργία. Στα ‘70s καλλιτέχνες αρχίζουν να προγραμματίζουν και να αντιμετωπίζουν τον προγραμματισμό ως μέρος της διαδικασίας ή/και του καλλιτεχνικού αποτελέσματος. Στα 80’s η χρηση των υπολογιστών υιοθετείται ευρέως στις επιχειρήσεις και για ατομική χρήση. Κινηματογράφος, τηλεόραση, και video games κάνουν ηλεκτρονικά επεξεργασμένα οπτικοακουστικά αποτελέσματα όλο και πιο οικεία.

Σε αυτές τις δεκαετίες αναπτύσσεται η Computer Art -Digital Art, Software Art, ή αλλιώς. Ωστόσο, οι καλλιτέχνες τις τελευταίες δεκαετίες ενσωματώνουν την τεχνολογία στην πρακτική τους, που δεν (περι)ορίζεται με συγκεκριμένους όρους, ως ένα ακόμα εργαλείο. Στο πλαίσιο της στροφής των καλλιτεχνών προς πρακτικές που χαρακτηρίζονται από διεπιστημονικότητα -στο μεταίχμιο πολλών μέσων και επιστημονικών πεδίων- κατανοούμε την αδυναμία της ορολογίας να συμβαδίσει.   

Κατά τη δεκαετία του 2000, η εκτεταμένη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών οδήγησε στην πλήρη ενσωμάτωσή τους στον πολιτισμό και την κοινωνία. Ο παγκόσμιος ιστός και η συνεχής κατάσταση συνδεσιμότητας της ανθρώπινης ύπαρξης, δημιούργησαν νέες προοπτικές, όπως την εμφάνιση της Internet Art και τη δημιουργία νέων καναλιών για τη διάχυση της καλλιτεχνικής πληροφορίας. Σήμερα, τα social media, και όχι μόνο, παρέχουν περιβάλλοντα όπου οποιοσδήποτε δημιουργεί και διανέμει την «τέχνη» του. Παράλληλα, οι καλλιτέχνες διερευνούν τα όρια των νέων μέσων και συχνά ασκούν κριτική στις επιπτώσεις των τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται καθημερινά.

Την τελευταία δεκαετία έχουν εισαχθεί στο λεξιλόγιό μας όροι όπως ροή, ανάλυση, επεξεργασία και προστασία δεδομένων κοκ, καθώς η εκτεταμένη χρήση της τεχνολογίας, και δη του διαδικτύου, οδήγησε στη ανάγκη διαχείρισης ενός τεράστιου όγκου δεδομένων. Η συσσώρευση τόσων δεδομένων προ(σ)καλεί τους καλλιτέχνες να τα εντάξουν στο έργο τους· να τα μελετήσουν, να τα ερμηνεύσουν και οπτικοποιώντας τα να δημιουργήσουν νέα αφηγήματα. Προέκυψε, έτσι, η Data Art.

Η Data Art αντλεί δεδομένα από το διαδίκτυο ή από offline πηγές και χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για να τα κάνει προσβάσιμα. Μέσα στο χάος των αμέτρητων δεδομένων αναδύεται ένας νέος τρόπος κατανόησης του εαυτού και του κόσμου, που μπορεί να εξυπηρετήσει ως μια μεταφορά για την ανθρώπινη εμπειρία.

Στο Transition to 8 τα δεδομένα που προσφέρονται στους καλλιτέχνες για την δημιουργία έργων προέρχονται από τις συναισθηματικές και σωματικές αντιδράσεις των ανθρώπων της Ελευσίνας στα κοινωνικά ζητήματα του τόπου. Οι καλλιτέχνες επεξεργαζόμενοι καλλιτεχνικά τα δεδομένα θα συνθέσουν με βάση το βίωμα της κοινότητας, για να δημιουργήσουν μια νέα εμπειρία θέασης. Κοινότητα και καλλιτέχνες γίνονται συνδημιουργοί προσφέροντας μια νέα καλλιτεχνική προσέγγιση στην έννοια του βιώματος.

Το ερευνητικό έργο Transition to 8 συντονίζει η εταιρεία πολιτιστικής παραγωγής και διαχείρισης MENTOR και υλοποιείται σε συνεργασία με το Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά» και το Εργαστήριο Ποιοτικής Έρευνας στην Ψυχολογία και την Ψυχική Υγεία του Τμήματος Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Tο έργο εντάσσεται στο πλαίσιο της δράσης Ερευνώ-Καινοτομώ-Δημιουργώ (ΕΠΑνΕΚ-ΕΣΠΑ 2014-2020) και συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

MENTOR

Η εταιρεία πολιτισμού MENTOR δραστηριοποιείται στην πολιτιστική διαχείριση.

Η εταιρεία δημιουργήθηκε από μια ομάδα επαγγελματιών του χώρου του πολιτισμού, των νέων τεχνολογιών και της ψηφιακής επικοινωνίας με στόχο να συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω της ανάδειξης και αξιοποίησης του άυλου και υλικού πολιτιστικού αποθέματος, καθώς και της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας. Τα βασικά εργαλεία για την επίτευξη αυτού του οράματος είναι οι καινοτόμες εφαρμογές στην πολιτιστική διαχείριση και τη διαχείριση πολιτιστικής κληρονομιάς.

Η εταιρεία παρέχει από το 2014 καινοτόμες υπηρεσίες πολιτιστικής διαχείρισης, επενδύοντας στην ανάπτυξη συνεργειών και την καλλιέργεια μιας συμβουλευτικής σχέσης εμπιστοσύνης με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και επαγγελματίες του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα, καθώς και με την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Έχει διακριθεί ως μία από τις πιο καινοτόμες ελληνικές επιχειρήσεις μέσω του προγράμματος/διαγωνισμού νεανικής επιχειρηματικότητας “egg” της Eurobank και του Corallia. Στο portfolio της περιλαμβάνονται μερικοί από τους μεγαλύτερους πολιτιστικούς οργανισμούς, ιδρύματα και φεστιβάλ στην Ελλάδα.

Η MENTOR αποσκοπεί στην υποστήριξη και ενίσχυση των κοινοτήτων που διαθέτουν πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα με τελικό σκοπό να καταστούν αυτάρκεις μέσα από τη σωστή αναγνώριση, διαχείριση και αξιοποίηση των συγκριτικών τους πλεονεκτημάτων.

Η ομάδα της MENTOR αποτελείται από cultural και heritage managers, marketing experts, επικοινωνιολόγους, social media specialists, διερμηνείς, μεταφραστές, web developers και designers, οι οποίοι πλαισιώνονται από ένα ευρύ δίκτυο συνεργαζόμενων ακαδημαϊκών, πολιτιστικών διαχειριστών, καλλιτεχνών, δημιουργών κ.ά. 

Οι μέχρι στιγμής στρατηγικές συνεργασίες της MENTOR περιλαμβάνουν το Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά», το Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Μουσείο Ακρόπολης, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, την Ελευσίνα / Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, το Hellenic American University & College, τη Eurobank Ergasias, τη Mastercard, το Αττικό Σχολείο Αρχαίου Δράματος, τον οργανισμό Heritage Management Organization (HERITΛGE), το Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων Animasyros και την Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών (ΕΑΤΑ) μέσω του επίσημου οδηγού του Δήμου Αθηναίων «This is Athens».

ΕΚΠΑ

Η Ερευνητική Ομάδα επιστημόνων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και συγκεκριμένα του Εργαστηρίου Ποιοτικής Έρευνας στην Ψυχολογία και την Ψυχική Υγεία ανέλαβε να ερευνήσει και να αναδείξει θέματα με ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις στη ζωή των κατοίκων της Ελευσίνας. Ανέλαβε, δηλαδή να «ακούσει» και να σκεφτεί με έναν πιο ευρύ τρόπο το νόημα των «Ελευσίνα-Ζωή, Κάτοικοι, Συνεργασία, Κοινωνικά προβλήματα, καθημερινότητα» σε σχέση με φαινόμενα που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των κατοίκων, όπως η ρύπανση του φυσικού περιβάλλοντος, η εργασία και ανεργία, το προσφυγικό, το μεταναστευτικό και οι οικιστικές παράμετροι που είναι έντονες στην περιοχή (εκβιομηχάνιση του τοπίου, μεταβολές στο αστικό περιβάλλον κ.λπ.).

ΑΘΗΝΑ

Το Ε.Κ. «Αθηνά» είναι το μοναδικό Ερευνητικό Κέντρο στην Ελλάδα με αποκλειστικό προσανατολισμό τις τεχνολογίες και τις εφαρμογές της Πληροφορικής. Διεξάγει υψηλής ποιότητας Έρευνα, αναπτύσσει Τεχνολογίες και συμβάλλει στην παραγωγή Καινοτομίας στα πεδία της Πληροφορικής, των Επικοινωνιών και των Υπολογιστικών Επιστημών. 

Το Ε.Κ. «Αθηνά» επενδύει στη διεπιστημονικότητα, καθώς ασχολείται και με προβλήματα που αναφύονται από άλλες επιστήμες, όπως η Γλωσσολογία, η Αρχαιολογία, η Ιατρική, η Βιολογία, το Περιβάλλον και το Διάστημα, αλλά και από κοινωνικές προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, αειφόρος ανάπτυξη, κοινωνικός αποκλεισμός, καθολική πρόσβαση στην πληροφορία κ.ά.

Πέραν της έρευνας, θεμελιώδη πυλώνα της αποστολής του Ε.Κ. «Αθηνά» αποτελεί η Καινοτομία: η συνύπαρξη στο Κέντρο Ερευνητικών Ινστιτούτων, Τεχνοβλαστών και σχημάτων υποστήριξης Συστάδων Επιχειρήσεων Τεχνολογίας δημιουργεί ένα γόνιμο οικοσύστημα τεχνολογικής καινοτομίας. Μέσα στο περιβάλλον αυτό, αναπτύσσονται οι αναγκαίες επωφελείς συνεργασίες που απαιτούνται για την μεταφορά των κατάλληλων ερευνητικών αποτελεσμάτων στην αγορά και την κοινωνία.

Σημαντική δραστηριότητα του Ε.Κ. «Αθηνά» είναι επίσης η υλοποίηση και λειτουργία ερευνητικών ψηφιακών υποδομών με εθνική ή και διεθνή εμβέλεια. Οι υποδομές αυτές προσφέρουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στην ερευνητική κοινότητα, υποστηρίζουν τις ευρωπαϊκές πολιτικές για την ανοικτή επιστήμη και επιτρέπουν πρόσβαση σε επιχειρήσεις που επιδιώκουν να καινοτομήσουν με βάση την πρωτόγνωρη εργαστηριακή ισχύ που αυτές οι συνεργατικές υποδομές παρέχουν.

Το όραμα του Ε.Κ. «Αθηνά» είναι επομένως να υποστηρίζει τον πλήρη κύκλο έρευνας και καινοτομίας, αρχίζοντας από τη βασική και την εφαρμοσμένη έρευνα, συνεχίζοντας με τη δημιουργία συστημάτων και προϊόντων καθώς και την ανάπτυξη και υποστήριξη υποδομών, και ολοκληρώνοντας με τη μεταφορά τεχνολογίας και την επιχειρηματικότητα.

Το Ε.Κ. «Αθηνά» είναι ΝΠΙΔ που δρα υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Έρευνας & Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και τηρεί Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας πιστοποιημένο με βάση το Πρότυπο ISO 9001:2008. Το ΣΔΠ καλύπτει ένα εύρος πεδίων που περιλαμβάνει τη Διαχείριση Έργων, την Ανάπτυξη Λογισμικού, την Ψηφιοποίηση Πολιτιστικού Αποθέματος κ.ά.